Interview met een (ex-) gokverslaafde (deel 1)

NB: Dit interview/artikel is geschreven vanuit het oogpunt van Sophie zelf. Dit is het eerste deel van een tweedelig interview.

Sophie in het kort
Ik ben Sophie en ik ben verslaafd geweest aan gokken. Ik weet niet goed of ik zou zeggen dat ik een ex-gokverslaafde ben, want ik denk dat een verslaving altijd in je systeem blijft zitten. Dus ik zou eerder zeggen; ik ben Sophie, ik ben gokverslaafd en ik heb al ruim een jaar niet gegokt.

Een gokverslaving
Eigenlijk is een gokverslaving simpelweg dat je de behoefte om te gokken niet meer onder controle kunt houden en daardoor problemen krijgt op verschillende aspecten van je leven. In mijn geval was het voornamelijk dat ik financiële problemen en relatieproblemen kreeg. Ik heb zelf gelukkig nog nooit problemen gehad op het werk door mijn verslaving, maar dit komt wel veel voor. Ook problemen met je sociale kring zoals vrienden en familie komt veel voor.

Is een gokverslaving te vergelijken met een verslaving aan bijvoorbeeld drugs?
Ja, in zekere mate kun je dit wel met elkaar vergelijken. Er wordt onderscheid gemaakt in twee categorieën verslavingen: verslaafd aan een middel/stof of verslaafd aan gedrag/handeling. Onder middelen valt bijvoorbeeld drugs en alcohol en onder gedrag valt bijvoorbeeld gamen en gokken.

Uiteindelijk draait het bij elke verslaving om afhankelijkheid denk ik. Je bent afhankelijk van een bepaald iets, in mijn geval gokken. Er zijn ook twee vormen van afhankelijkheid: lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid. De geestelijke afhankelijkheid zorgt er eigenlijk voor dat je nergens anders meer aan kunt denken. De lichamelijke afhankelijkheid is dat je lichaam gewend is geraakt aan het effect wat het middel of gedrag oproept. Als je lichaam dit niet keer op keer krijgt, krijg je last van de zogenoemde ontwenningsverschijnselen.

Wat vaak wordt onderschat is dat je ook bij een gokverslaving wel degelijk lichamelijke afhankelijkheid ervaart. Die lichamelijke afhankelijkheid ontstaat bijvoorbeeld door de hoeveelheid adrenaline die je aanmaakt in het casino. Zowel een gokverslaving als bijvoorbeeld een gameverslaving is lange tijd als het ware ‘onderbelicht’ geweest, omdat de mate waarin je er daadwerkelijk verslaafd aan kunt raken lange tijd niet goed bekend was.

Er worden nog steeds nieuwe verslavingen ontdekt. Energydrank staat tegenwoordig ook op het lijstje. Maar bijvoorbeeld winkelen, eten en seks kunnen ook echt verslavend zijn.

Wist je omgeving ervan?
Mijn omgeving wist wel dat ik soms gokte, maar niet dat het zo problematisch was. Mijn vriend heeft eerder een keer aangegeven dat ik wel veel gokte en ik heb destijds gezegd dat ik niet meer zou gokken. Dat heb ik ook daadwerkelijk een tijdje gedaan, maar het ging al snel weer mis. Mijn vriend ging er toen vanuit dat het goed ging.
Hoe het kon dat ze dit niet wisten? Liegen… Helaas heb ik in die periode veel gelogen. Ik bedacht smoesjes waar ik was en vertelde bijvoorbeeld dat ik naar een vriendin was, terwijl ik eigenlijk in het casino zat. Daarnaast ben ik ook heel goed in doen alsof alles goed gaat en een masker opzetten. Iets wat positief kan zijn, maar in mijn geval ook vaak negatief is.

Hoe kun je een gokverslaving bekostigen?
Niet eigenlijk! Hoeveel geld je ook hebt, als je eenmaal écht verslaafd bent dan zul je nooit voldoende geld hebben. In mijn geval heb ik al mijn spaargeld opgemaakt tot het punt dat ik ver in het rode stond. Daarnaast heb ik een creditcard aangevraagd en ook die volledig in het rode gezet. Uiteindelijk kon ik daar niets meer mee, dus heb ik het geld van de gezamenlijke rekening gebruikt. Dat geld was bedoeld voor onder andere de vaste lasten. Heel erg, ik weet het.

Hoe is de gokverslaving ontstaan?
Toen ik begon met gokken was ik depressief. Daarnaast heb ik ADD. Door mijn ADD ben ik sowieso al meer verslavingsgevoelig. De combinatie tussen mijn ADD en mijn depressie kon ik eigenlijk niet aan. Ik ging op zoek naar manieren om mijzelf te overprikkelen, zodat ik niet continu al die negatieve gedachten over mijzelf in mijn hoofd had. Zo belandde ik eigenlijk in het casino en dat werkte! Al die lichtjes, geluidjes, geuren en andere mensen… Ik werd zeker overprikkeld! Ik werd zelfs zo overprikkeld dat ik op een punt kwam dat mijn hoofd zichzelf als het ware eigenlijk een soort van uitschakelde. Ik hoefde niet meer na te denken en kon gewoon domweg op een knopje drukken. Dat voelde voor mij zo fijn, dat ik steeds vaker ging gokken. Elke keer als ik overspoeld werd door mijn zwarte gedachtegang, ging ik naar het casino.

Uiteindelijk kwam ik in een vicieuze cirkel terecht. Ik ging naar het casino om mijzelf goed te voelen, maar zodra ik eruit kwam voelde ik mij meteen weer slecht. Ik had dan namelijk én te veel geld uitgegeven én weer gelogen over waar ik was. Op het gegeven moment was gokken zo’n onderdeel van mijn leven, dat ik zelfs ‘Ja maar, gedrag’ kreeg. Zo noem ik het althans, maar het zijn gewoon smoesjes of manieren om je gedrag goed te praten. Als ik met mijzelf had afgesproken om die dag niet naar het casino te gaan, zei ik bijvoorbeeld tegen mijzelf: ‘Ja maar, ik had een rotdag op het werk en mag even ontspannen.’

Op financieel gebied kwam er druk te liggen, want ik had mijzelf in de schulden gewerkt. Dus dan kwam de redenatie: ‘Vandaag ga ik wel iets winnen en dan kan ik weer wat schulden aflossen.’ Heel dom, ik weet het. Maar op het moment dat je midden in een verslaving zit lijkt al het gedrag logisch. En ook die gedachten: ‘Ach, wat maakt die vijftig euro extra schulden nou uit?’

De schaamte overheerste heel erg. Ik heb een studie gedaan in de zorg, dus hoe dom kon ik zijn? Hoe dom was het van mijzelf wel niet dat ik was gaan gokken? Ik weet toch hoe een verslaving werkt en ik weet toch dat gokken verslavend is? En die schaamte die ik dan voelde. Ik schaamde me dood dat ik, de persoon die dit had moeten weten, mijzelf toch in zo’n positie had weten te werken.

Hulp vragen past niet zo goed bij mij. Ik ben degene die alles zelf wil oplossen en vind dat ik het zelf moet kunnen. Ik stel hoge eisen aan mijzelf dus ik had bedacht dat ik zelf wel van mijn verslaving af kon komen. Dat was natuurlijk niet zo, maar dat zou pas later blijken.

Zo kwam ik dus in een vicieuze cirkel terecht. Want hoe slechter ik mij voelde, hoe meer behoefte ik had om te gokken. Ik hield dus zelf mijn gedrag in stand. Dat is trouwens heel bekend verslavingsgedrag: liegen, je eigen gedrag goed praten, je eigen gedrag in stand houden…
Je komt gewoon op het gegeven moment niet meer uit dat cirkeltje zonder hulp.

Notitie van de auteur:
– Uit onderzoek (2016) blijkt dat er in Nederland zo’n 95.000 risicospelers zijn en zo’n 79.000 probleemspelers zijn (deze spelers zijn waarschijnlijk gok- of kansspelverslaafd).
– Ervaar jij problemen met gokken? Kijk dan op https://www.gokkenondercontrole.nl/ voor anonieme hulp en tips.
– Sophie is haar strijd met haar ADD en haar gokverslaving in een boek aan het vastleggen. Meer hierover op: https://sophielomberg.auteursblog.nl/
– Deel 2 van dit interview, waarin Sophie onder andere vertelt over hoe ze haar gokprobleem heeft aangepakt, verschijnt binnenkort!