Aspergeplas, feit of fabel?

Het is alweer even lente en dat betekent onder meer ook dat de aspergetijd is aangebroken. Het, zoals asperges ook genoemd worden, witte goud, mag officieel gestoken worden tot 24 juni, want dan eindigt het seizoen, op de feestdag van Sint Jan. Na deze datum worden er geen asperges meer gestoken en krijgt de plant rust om op krachten te komen zodat het volgend seizoen ook weer volop asperges geleverd kunnen worden.

Concreet betekent dat dat er nog maar een paar weken te genieten valt van deze bijzondere groente, tenminste op het moment dat je ze eet, want als je daarna naar het toilet gaat, kan het goed zijn dat je je eigen urine erg onprettig vindt ruiken. Dat hoeft overigens niet het geval te zijn, er zijn mensen die hun urine helemaal niet vies vinden ruiken na het eten van asperges. Deze mensen zijn dan ook heel erg verbaasd als een ander ze vertelt van hun toiletervaring na het nuttigen van asperges. Hoe kan dat eigenlijk en beter welke geur ruik je precies als je aspergeplas ruikt?

Onderzoek naar aspergeluchtjes
Een paar jaar geleden deed een team van zowel Amerikaanse als Europese genetici uitgebreid onderzoek naar aspergeluchtjes en dit onderzoek werd gepubliceerd in het British Medical Journal. Er werd aan ongeveer zevenduizend mensen gevraagd asperges te eten en daarna te noteren of hun urine een opvallende geur had gekregen. De resultaten gaven aan dat ongeveer 60% van de ondervraagden hun urine niet anders vond ruiken dan normaal.
Dat meer dan de helft van de mensen de penetrante geur van asperges niet ruikt, komt door het feit dat niet iedereen genetisch in staat is de specifieke geurstoffen die hiervoor nodig zijn, aan te maken. Hierdoor ruikt de urine dus helemaal niet. Aangetoond is dat dit een erfelijke kwestie is die dominant wordt overgenomen. En kort door de bocht betekent dit dat steeds meer mensen in de toekomst aspergelucht in urine niet zullen ruiken.

Asparagusinezuur
Voor degenen die het wel ruiken; die typische aspergelucht komt uit een mix van zes verschillende zwavelverbindingen die als afbraakproduct na het eten van asperges overblijven uit asparagusinezuur. Apart is dat dit asparagusinezuur van oorsprong helemaal niet in een asperge thuishoort, maar er in is gekomen toen in de 18de eeuw de bemesting met onder andere zwavelhoudende meststoffen begonnen is.

Daarnaast is er nog een ander ingewikkeld iets aan het ruiken zelf: het perceptiemechanisme. Hiermee wordt bedoeld dat de waarneming van de geur verschilt per persoon. Wat voor de één een ronduit smerige lucht is, is voor de ander geen probleem of zelfs wel aangenaam. Ook herkennen een heleboel mensen de geur niet als zodanig: de een heeft nu eenmaal betere reukreceptoren dan de ander. Zij hebben in dezen last van selectieve anosmie, oftewel van het onvermogen een bepaalde geur te kunnen ruiken.

Bij wie nu wat precies een rol speelt bij het ruiken van aspergelucht blijft nog steeds onduidelijk en het onderzoek hiernaar gaat dan ook nog verder. Men probeert nog steeds helder te krijgen waarom de één de penetrante lucht wel ruikt en de ander niet. De aspergeplas blijft dan ook in de toekomst nog intrigeren.